ÖZÜRLÜ BİREYLERE UYGULANACAK DESTEK EĞİTİM PROGRAMLARI VE EĞİTİM GİDERLERİNİN KARŞILANMASINA DAİR YÖNETMELİK
Resmî Gazete : 9.7.2009/27283 Tebliğler Dergisi : TEMMUZ 2009/2622 Ek ve Değişiklikler: 1) 11.8.2009/27316 RG EYLÜL 2009/2624 TD 2) MAYIS 2011/2644 TD
Amaç MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, 8/2/2007 tarihli ve 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu kapsamında açılan özel eğitim okulları ile özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde özürlü bireylere uygulanacak destek eğitim programlarının kapsam ve süreleri, özür grupları ve dereceleri ile eğitim giderlerinin Bakanlıkça karşılanmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir. Kapsam MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, Özel Öğretim Kurumları Kanunu kapsamında açılan özel eğitim okulları ve özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde özürlü bireylere uygulanacak destek eğitim programları ve eğitim giderlerinin Bakanlıkça karşılanmasına ilişkin iş ve işlemleri kapsar. Dayanak MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 30/4/1992 tarihli ve 3797 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanunun Ek-3 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır. Tanımlar MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen; a) Bakanlık: Millî Eğitim Bakanlığını, b) Bireysel eğitim: Özel destek eğitimine ihtiyacı olan özürlü bireylerin gelişim ve bireysel yeterlilikleri dikkate alınarak özür grupları ve dereceleriyle özür niteliğine göre belirlenmiş destek eğitim programları doğrultusunda özürlü birey için hazırlanmış ve birebir yapılması gereken eğitimi, c) Ders: Özürlü birey için destek eğitim programlarında belirtilen eğitim ortamlarında gerçekleştirilen en az kırk beş dakikalık bireysel veya grup eğitim süresini, ç) Destek eğitimi: Destek eğitim programlarına uygun olarak kurumlarca özürlü bireylere verilen bireysel ve/veya grup eğitimini, d) Destek eğitim programı: Kurumlarca verilen destek eğitimine ihtiyacı olan bireylerin özür grupları, dereceleri ve özür niteliği ile bireysel gelişim yeterlilikleri dikkate alınarak modüler yapıda hazırlanmış ve Bakanlıkça onaylanmış eğitim programını, e) Eğitim personeli: Kurumda destek eğitim programlarını uygulamakla görevli olan yöneticiler ile eğitim ve öğretim personelini, f) Grup eğitimi: Özür grupları, özür niteliği ve derecesi, özürlünün takvim yaşı ve gelişim özellikleri dikkate alınarak oluşturulan gruplara verilen eğitimi, g) Kurum: Özel Öğretim Kurumları Kanunu kapsamında açılan ve destek eğitimi programı uygulayan özel, özel eğitim okulları ile özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerini, ğ) Özel eğitim değerlendirme kurulu: 31/5/2006 tarihli ve 26184 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği hükümlerine göre oluşturulan kurulu, h) Özel eğitim değerlendirme kurulu raporu: Özel eğitim değerlendirme kurulları tarafından yapılan eğitsel değerlendirme ve tanılama sonucunda destek eğitimine ihtiyacı olduğu belirlenen bireyler için düzenlenen raporu, ı) Özürlü birey: Özürlü sağlık kurulu raporu düzenlemeye yetkili sağlık kurum veya kuruluşlarınca verilen sağlık kurulu raporuyla asgari % 20 özürlü olduğu tespit edilen, özel eğitim değerlendirme kurulları tarafından da eğitsel değerlendirme ve tanılamaları yapılarak destek eğitimi almaları uygun görülen görme, işitme, dil-konuşma, spastik, zihinsel, ortopedik veya ruhsal özürlü olan bireyleri, i) Özürlü birey modülü: Bu Yönetmelik kapsamındaki kurumlara devam eden özürlü bireyler ile eğitim personeli ve kuruma ait tüm verilerin merkezî bir veri tabanı havuzunda toplandığı internet üzerinden daha güvenilir şekilde yürütülmesi için yapılan yazılım programını, j) Özürlü sağlık kurulu raporu: Özürlü sağlık kurulu raporu düzenlemeye yetkili sağlık kurum veya kuruluşlarınca hazırlanan, bireylerin özür ve sağlık durumunu belirten raporu ifade eder.
Özür grupları MADDE 5 – (1) Bakanlıkça destek eğitim giderleri karşılanacak özür grupları; görme, işitme, dil-konuşma, spastik, zihinsel, ortopedik veya ruhsal özürlü olmak üzere yedi gruptan oluşur. Destek eğitim programları ve süreleri MADDE 6 – (1) Kurumlarca özürlü bireylere aşağıda belirtilen destek eğitim programlarının modülleri ve süreleri uygulanır: a) Görme özürlü bireylere, Görme Engelli Bireyler Destek Eğitim Programı; 1) Öz bakım becerileri modülü 180, 2) Psikomotor becerileri modülü 80, 3) Öğrenmeye hazırlık modülü 80, 4) Günlük yaşam becerileri modülü 240, 5) Bağımsız hareket becerileri modülü 120, 6) Sosyal beceriler modülü 80, 7) Türkçe modülü 220, 8) Matematik modülü 200, b) İşitme özürlü bireylere, İşitme Engelli Bireyler Destek Eğitim Programı; 1) İşitme eğitimi modülü 240, 2) Dil eğitimi modülü 380, 3) Sosyal iletişim modülü 160, 4) Okuma-yazma-anlama modülü 280, 5) Matematik modülü 160, c) Dil ve konuşma özürlü bireylere, Dil ve Konuşma Güçlüğü Destek Eğitim Programı; 1) Sesletim ve ses bilgisi modülü 48, 2) Akıcı konuşma modülü 48, 3) Ses bozukluklarının sağaltımı modülü 12, 4) Edinilmiş dil bozukluklarının sağaltımı modülü 96, 5) Gelişimsel dil modülü 96, ç) Zihinsel özürlü bireylere, Zihinsel Engelli Bireyler Destek Eğitim Programı; 1) Öz bakım becerileri modülü 240, 2) Günlük yaşam becerileri modülü 120, 3) Dil, konuşma ve alternatif iletişim becerileri modülü 240, 4) Bilişsel becerilere hazırlık modülü 100, 5) Psikomotor beceriler modülü 120, 6) Toplumsal yaşam becerileri modülü 100, 7) Sosyal hayat modülü 160, 8) Matematik modülü 300, 9) Türkçe modülü 360, d) Ortopedik veya Spastik özürlü bireylere, Bedensel Engelli Bireyler Destek Eğitim Programı; 1) Sırtüstü (Kaba motor) modülü 140, 2) Yüzüstü (Kaba motor) modülü 140, 3) Destekli oturma (Kaba motor) modülü 90, 4) Desteksiz oturma (Kaba motor) modülü 320, 5) Emekleme (Kaba motor) modülü 120, 6) Dizüstü (Kaba motor) modülü 120, 7) Ayakta durma (Kaba motor) modülü 160, 8) Destekli yürüme (Kaba motor) modülü 160, 9) Desteksiz yürüme (Kaba motor) modülü 240,10) Merdiven inip-çıkma (Kaba motor) modülü 100, 11) İleri düzey fonksiyonel beceriler (Kaba motor) modülü 100, 12) Çizim becerileri (İnce motor) modülü 160, 13) Tutma ve bırakma (İnce motor) modülü 160, 14) El becerileri ve el-göz koordinasyon (İnce motor) modülü 160, 15) Proprioseptif sistem (Vücut farkındalığı) (İnce motor) modülü 160, 16) Taktil sistem (Dokunma) (İnce motor) modülü 160, 17) Görsel algılama (İnce motor) modülü 160, 18) Vestibuler sistem (Denge) (İnce motor) modülü (İlişkilendirildiği diğer modülün süresi içinde verilir.), e) Ruhsal özürlü bireylere, Yaygın Gelişimsel Bozukluklar Destek Eğitim Programı; 1) Eşleme becerileri modülü 250, 2) Taklit becerileri modülü 500, 3) Yönerge takip becerileri modülü 750, 4) Görsel destek kullanımı modülü 250, 5) Alıcı dil becerileri modülü 1000, 6) İfade edici dil becerileri modülü 1000, 7) Oyun ve müzik becerileri modülü 500, 8) Günlük yaşam becerileri modülü 1000, 9) Motor becerileri modülü 250, 10) Öz bakım becerileri modülü 1000, 11) Sosyal beceriler modülü 1000, 12) Okuma-yazma modülü 750, 13) Matematik modülü 500, f) Ruhsal özürlü bireylere, Özel Öğrenme Güçlüğü Destek Eğitim Programı; 1) Öğrenmeye hazırlık modülü 300, 2) Okuma-yazma modülü 250, 3) Matematik modülü 200 ders saati olarak uygulanır. (2) Bu programlara ait modüllerin eğitimini verecek personel Bakanlıkça belirlenir. İş takvimi MADDE 7 – (1) Kurumlar, özürlü bireylerin bireysel veya grup ders eğitimlerinin gün ve saatlerinin yer aldığı aylık çalışma takvimini hazırlayarak bir sonraki ayın eğitimine başlamadan önce, doğrudan bağlı bulundukları il/ilçe millî eğitim müdürlüğüne teslim ederler. Bireysel veya grup eğitimi, aylık çalışma takviminde belirlenen gün ve saatlerde verilir. (2) (Değişik ikinci fıkra: MAYIS 2011/2644 TD) Özürlü bireye rehberlik ve araştırma merkezlerince düzenlenen özel eğitim değerlendirme kurulu raporunda; bireysel ve grup eğitiminin önerilmesi hâlinde bir günde en fazla iki ders saati bireysel ve bir ders saati grup eğitimi verilir. Raporda sadece bireysel eğitim ya da grup eğitimi önerilmesi hâlinde ise bir günde en fazla iki ders saati bireysel ya da grup eğitimi verilir. Ders eğitim saatleri bir ay esas alınarak haftalara dengeli olarak dağıtılır. Haziran, temmuz, ağustos ve eylül aylarında yapılacak dersler, her ay için üç haftaya dağıtılarak verilebilir. (3) (Ek üçüncü fıkra: MAYIS 2011/2644 TD) Özürlü bireyin raporla belgelendirdiği herhangi bir hastalığı veya tatiller nedeniyle yapılamayan eğitimler; haftada bireysel eğitim dört saat, grup eğitimi iki saat olmak üzere o ay içinde yapılabilir.
Ödeme şartları MADDE 8 – (1) Özürlü bireylerin destek eğitimi giderlerinin, her yıl aylık olarak Maliye Bakanlığınca belirlenen tutarının Bakanlıkça karşılanabilmesi için; a) (Değişik bent : MAYIS 2011/2644 TD) Özürlü bireyin sağlık kurulu raporuyla asgari % 20 özürlü olduğunun tespit edilmiş ve özel eğitim değerlendirme kurullarınca da eğitsel değerlendirme ve tanılaması yapıldıktan sonra düzenlenen raporda destek eğitimi almasının önerilmiş olması, b) Özürlü bireyin kuruma ve Özürlü Birey Modülüne kayıtlı olması, c) Özürlü bireyin alması gereken destek eğitimi programının, kurumda uygulanmak üzere Bakanlık veya valilik izninin alınmış olması, ç) Kurumda, destek eğitimi programında yer alan modülleri uygulamak üzere yeterli sayıda ve belirli niteliklere sahip eğitim personelinin görevlendirilmiş olması, d) Özürlü bireye kurumca, aylık olarak belirlenen tutar karşılığında bir ayda en az sekiz ders saati bireysel ve/veya dört ders saati grup eğitiminin verilmiş olması, e) (Değişik bend : 11.8.2009/27316 RG) Özürlü bireye verilen bireysel ve/veya grup eğitimi süresinin, özel eğitim değerlendirme kurulunca özürlü bireye önerilen destek eğitim programlarında yer alan modül/modüller için belirlenen toplam ders saati sayısını geçmemesi gerekir. Ödemeye esas belgeler MADDE 9 – (1) Bakanlıkça kurumlara yapılacak ödemelere esas olmak üzere il/ilçe millî eğitim müdürlüğünce onaylı Özürlü Birey Modülünden alınmış kuruma ait liste çıktısı ile özürlü birey adına düzenlenmiş fatura istenir. Ödeme MADDE 10 – (1) Özürlü bireylerin aylık destek eğitimi giderleri, Maliye Bakanlığınca belirlenir ve Bakanlık bütçesine bu amaçla konulan ödenekten kurumca özürlü bireye bir ayda sekiz ders saati bireysel ve/veya dört ders saati grup eğitimi verilmesi şartıyla ödenir. (2) Ancak, kurumlarca özürlü bireylere herhangi bir nedenle ayda sekiz ders saati bireysel ve dört ders saati grup eğitiminin tamamının verilememesi hâlinde Maliye Bakanlığınca bireysel eğitim için belirlenen tutarın sekize, grup eğitimi için belirlenen tutarın ise dörde bölünmesiyle bulunan sayı, kurumca verilen ders saati sayısı ile çarpılarak elde edilen tutar kurumlara ödenir. (3) Özürlü bireylerin bir yıllık süre içinde kurum değiştirmesi durumunda, Bakanlıkça en fazla iki farklı kuruma ödeme yapılır. Ancak, velinin başka il veya ilçeye taşınması ve zorunlu nedenlerden dolayı kurum değiştirmesi durumunda ikiden fazla farklı kuruma da ödeme yapılabilir. (4) Özel eğitim değerlendirme kurulunca, özürlü bireye destek eğitim program ve modüllerinde belirtilen eğitimin tekrar alınmasının önerilmesi hâlinde Bakanlıkça, bu program ve modüllerinde belirtilen eğitim için en fazla iki defa ödeme yapılır. (5) Özürlü bireye özel eğitim değerlendirme kurulunca düzenlenen raporun süresi bitmeden önerilen modülün tamamlanıp kurulca tekrar aynı modülün önerilmesi hâlinde de ödeme yapılır.
Gerçek dışı beyan MADDE 11 – (Değişik :11.8.2009/27316 RG) (1) Destek eğitim hizmetini sunan veya bu hizmetten yararlananların, gerçek dışı beyanda bulunmak suretiyle fazladan ödemeye sebebiyet vermeleri durumunda bu tutarlar, iki katı ve kanuni faiziyle birlikte ilgililerden müteselsilen geri tahsil edilir. Bu fiillerin kurumlar tarafından tekrarı hâlinde, ayrıca kurum açma izinleri iptal edilir. Ücretsiz eğitim MADDE 12 – (1) Kurumlarda ücretsiz eğitim verilecek özürlü bireyler 11/2/2009 tarihli ve 27138 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Özel Öğretim Kurumlarında Ücretsiz veya Burslu Okutulacak Öğrenci ve Kursiyerler Hakkında Yönetmelik hükümleri doğrultusunda belirlenir. Denetim MADDE 13 – (1) Bu Yönetmelik kapsamındaki işlemleri gerçekleştiren kurumlar, Bakanlık veya il/ilçe millî eğitim müdürlüklerince yılda en az bir defa denetime tabi tutulur. Mevcut raporların durumu GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin yayımından önce özel eğitim değerlendirme kurullarınca verilen raporlar, raporda belirtilen sürenin sonuna kadar geçerlidir. Mevcut personelin durumu GEÇİCİ MADDE 2 – (1) Destek eğitim programları dışında kurumlarda hâlen uygulanmakta olan öğretim programlarına, 2009 yılı sonuna kadar mevcut eğitim personeliyle devam edilir. Yürürlük MADDE 14 – (1) Sayıştayın görüşü alınarak hazırlanan bu Yönetmeliğin 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi ile 10 uncu maddesinin birinci ve ikinci fıkrası 1/1/2010 tarihinde, diğer maddeleri ise yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 15 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Millî Eğitim Bakanı yürütür.